ไวรัสไข้หวัดนก: ทำความเข้าใจกับภัยคุกคามต่อสุขภาพของมนุษย์

ไวรัสไข้หวัดนก (AIV) เป็นกลุ่มของไวรัสที่แพร่ระบาดในนกเป็นหลัก แต่ยังสามารถแพร่เชื้อไปยังมนุษย์และสัตว์อื่นๆ ได้ด้วยไวรัสนี้มักพบในนกน้ำตามธรรมชาติ เช่น เป็ดและห่าน แต่ก็สามารถส่งผลกระทบต่อนกในบ้าน เช่น ไก่ ไก่งวง และนกกระทา ได้เช่นกันไวรัสสามารถแพร่กระจายผ่านระบบทางเดินหายใจและระบบย่อยอาหาร และทำให้เกิดอาการเจ็บป่วยเล็กน้อยถึงรุนแรงในนก

ไวรัสไข้หวัดนกมีหลายสายพันธุ์ ซึ่งบางสายพันธุ์ทำให้เกิดการระบาดของโรคในนกและมนุษย์หนึ่งในสายพันธุ์ที่รู้จักกันดีที่สุดคือ H5N1 ซึ่งได้รับการตรวจพบครั้งแรกในมนุษย์ในปี 1997 ในฮ่องกงตั้งแต่นั้นมา H5N1 ได้ทำให้เกิดการระบาดในนกและมนุษย์ในเอเชีย ยุโรป และแอฟริกา และเป็นสาเหตุที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตหลายร้อยคน
 
ระหว่างวันที่ 23 ธันวาคม 2565 ถึง 5 มกราคม 2566 ไม่มีรายงานผู้ป่วยรายใหม่ด้วยเชื้อไวรัสไข้หวัดนกชนิด A (H5N1) ต่อ WHO ในภูมิภาคแปซิฟิกตะวันตก ณ วันที่ 5 มกราคม 2566 มีผู้ป่วยติดเชื้อไข้หวัดนกรวม 240 ราย มีไวรัส A(H5N1)
รายงานจากสี่ประเทศในภูมิภาคแปซิฟิกตะวันตกตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2546 (ตารางที่ 1)ในจำนวนนี้ มีผู้เสียชีวิต 135 ราย ส่งผลให้อัตราการเสียชีวิต (CFR) อยู่ที่ 56%รายสุดท้ายรายงานจากประเทศจีน โดยเริ่มป่วยวันที่ 22 กันยายน 2565 และเสียชีวิตวันที่ 18 ตุลาคม 2565 นับเป็นกรณีแรกของโรคไข้หวัดนกชนิด A (H5N1) ที่มีการรายงานจากประเทศจีน นับตั้งแต่ปี 2558

ไวรัสไข้หวัดนกอีกสายพันธุ์หนึ่งคือ H7N9 ถูกตรวจพบครั้งแรกในมนุษย์ในประเทศจีนในปี 2013 เช่นเดียวกับ H5N1 H7N9 แพร่เชื้อในนกเป็นหลัก แต่ก็อาจทำให้เกิดอาการเจ็บป่วยร้ายแรงในมนุษย์ได้เช่นกันนับตั้งแต่การค้นพบ H7N9 ได้ก่อให้เกิดการระบาดหลายครั้งในประเทศจีน ส่งผลให้มีการติดเชื้อและเสียชีวิตในมนุษย์หลายร้อยราย

ไวรัสไข้หวัดนกเป็นปัญหาต่อสุขภาพของมนุษย์ด้วยเหตุผลหลายประการประการแรก ไวรัสสามารถกลายพันธุ์และปรับตัวเข้ากับโฮสต์ใหม่ ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงในการแพร่ระบาดหากเชื้อไวรัสไข้หวัดนกสายพันธุ์หนึ่งสามารถแพร่เชื้อจากคนสู่คนได้ง่าย ก็อาจทำให้เกิดการระบาดของโรคไปทั่วโลกได้ประการที่สอง ไวรัสอาจทำให้มนุษย์เจ็บป่วยรุนแรงและเสียชีวิตได้แม้ว่าการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดนกในมนุษย์ส่วนใหญ่จะมีอาการไม่รุนแรงหรือไม่แสดงอาการ แต่ไวรัสบางสายพันธุ์อาจทำให้เกิดอาการป่วยทางเดินหายใจอย่างรุนแรง อวัยวะล้มเหลว และเสียชีวิตได้
 
การป้องกันและควบคุมไวรัสไข้หวัดนกต้องใช้มาตรการหลายอย่างร่วมกัน รวมถึงการเฝ้าระวังประชากรนก การกำจัดนกที่ติดเชื้อ และการฉีดวัคซีนให้กับนกนอกจากนี้ สิ่งสำคัญสำหรับผู้ที่ทำงานกับนกหรือผู้ที่ดูแลผลิตภัณฑ์จากสัตว์ปีกต้องปฏิบัติตามสุขอนามัยที่ดี เช่น ล้างมือบ่อยๆ และสวมชุดป้องกัน

ในกรณีที่มีการระบาดของไวรัสไข้หวัดนก เจ้าหน้าที่สาธารณสุขต้องดำเนินการอย่างรวดเร็วเพื่อควบคุมการแพร่กระจายของไวรัสสิ่งนี้อาจเกี่ยวข้องกับการกักกันผู้ติดเชื้อและผู้สัมผัสใกล้ชิด การให้ยาต้านไวรัส และการใช้มาตรการด้านสาธารณสุข เช่น การปิดโรงเรียน และการยกเลิกการรวมตัวในที่สาธารณะ
 
โดยสรุป ไวรัสไข้หวัดนกถือเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพของมนุษย์อย่างมีนัยสำคัญ เนื่องจากมีศักยภาพที่จะทำให้เกิดการระบาดใหญ่ทั่วโลกและการเจ็บป่วยที่รุนแรงในมนุษย์ในขณะที่มีความพยายามในการป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายของไวรัส การเฝ้าระวังและการวิจัยอย่างต่อเนื่องมีความจำเป็นเพื่อลดความเสี่ยงของการแพร่ระบาดและปกป้องสุขภาพของประชาชน
Soกระตุ้น:https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/365675/AI-20230106.pdf?sequence=1&isAllowed=y